Uzun pozisyon almak: nedir ve işlemde nasıl kullanılır

12 May, 2025 12 dakikalık okuma

Uzun pozisyon alma nedir?

Uzun pozisyon almanın temel bileşenleri

Avantajlar

Dezavantajlar

Uzun pozisyon alma vs diğer stratejiler

Örnekler

Uzun pozisyon alma nasıl kullanılır

Başarı olasılığını artırma yolları

Son düşünceler

Uzun pozisyon alma, varlığın fiyatında meydana gelen artıştan sonra yatırımcılara minimal risk ile kazanç sağlar. Bu makalede, uzun pozisyon almanın temel ilkelerini, nasıl kullanılacağını, avantajlarını ve dezavantajlarını açıklıyor ve yatırımcının bu aracı kullanarak kârlılığı nasıl artırabileceğini ele alıyoruz.

Uzun pozisyon alma nedir?

Alım opsiyonu, satın alındığında yatırımcıya veya elde tutana gelecekteki belirli bir fiyat ya da strike fiyatı üzerinden bir varlığı alma hakkı (zorunluluğu değil) verir. Dayanak varlıklar, hisse senetleri, emtialar, tahviller, para birimleri, endeksler ve diğerleri dahil olmak üzere çok çeşitli olabilir.

Normal hisse senetleri veya payların aksine, yatırımcının tüm tutarı önceden ödemesi gerekmez, alım opsiyonu sadece küçük bir ilk ödeme gerektirir. Örneğin, 100 adet hisse senedi almak isterseniz ve hisse başına fiyat 50 $ ise, toplamda 5.000 $ ödemeniz gerekir.

Buna karşın, alım opsiyonu sadece dayanak varlığın değerinin küçük bir kısmını, yani primi ödemeyi gerektirir. Örneğin, aynı hisse senedi için alım opsiyonu primi hisse başına 2 $ ise, 100 hisseyi strike fiyatında alma hakkı için 200 $ ödersiniz.

Bu başlangıç tutarı alım opsiyonu satıcısına gider. Ardından, eğer alıcı talep ederse, satıcının vermesi zorunludur. Bu stratejiye kısa pozisyon alma denir. Ayrıca, her iki taraf da sözleşmeyi sonlandırmayı isteyebilir.

Uzun pozisyon alma, özellikle alım opsiyonunu alan kişinin pozisyonunu ifade eder. Yatırımcılar alım opsiyonu satın aldıklarında, 'uzun' pozisyona sahip oldukları söylenir. Bu bir yükseliş stratejisidir, çünkü dayanak varlık fiyatının strike fiyatı ve opsiyon için ödenen prim toplamının üzerine çıkması durumunda alıcı kâr eder.

Uzun pozisyon almanın temel bileşenleri

Uzun pozisyon almanın temel bileşenleri şunlardır:

  • Prim, alıcının alım opsiyonunu satın almak için ödediği fiyattır. Bu, opsiyonun değersiz bir şekilde sona ermesi durumunda yatırımcının karşılaşabileceği maksimum potansiyel kayıptır.
  • Strike fiyatı, elde tutanın dayanak varlığı alma hakkına sahip olduğu önceden belirlenmiş fiyattır. Opsiyon alındığında sabitlenmiştir ve kârlılığı belirlemek için kritik öneme sahiptir.
  • Sona erme tarihi, sözleşmenin zorunlu olarak kullanılacağı ya da kayıpla sona ereceği spesifik tarihtir. Bu tarihten sonra opsiyon varlığını yitirir.

Uzun pozisyon alma ile ilgili ek temel kavramlar şunlardır:

  • Başabaş noktası—bu, maliyetlerinizi karşılamak için ulaşmanız gereken hisse fiyatıdır. Bir alım opsiyonu için bu: strike fiyatı + ödenen prim demektir. Sadece hisse bu değerin üzerine çıkarsa kâr edersiniz.
  • Kazanç potansiyeli—bu, ne kadar para kazanabileceğinizdir. Alım opsiyonu ile, hisse fiyatı strike fiyatının ne kadar üzerine çıkarsa, o kadar kazanırsınız.
  • Risk—bu, kaybedebileceğiniz maksimum miktardır. Uzun pozisyon alma için, ödediğiniz prim ile sınırlıdır. Hisse dibe vursa da bundan fazlasını kaybetmezsiniz.
  • Zaman aşımı, opsiyonunuzun sona erme tarihi yaklaşırken değer kaybetmesi anlamına gelir. Hisse senedi yeterince hızlı bir şekilde lehinize hareket etmezse, fiyat eninde sonunda yükselse bile opsiyon değersiz hale gelebilir.
  • Oynaklık etkisi—bu, hisse senedi fiyatının ne kadar hareket ettiğini ifade eder. Daha fazla oynaklık genellikle alım opsiyonunuzu daha değerli hale getirir ve strike fiyatının üzerinde büyük bir hamle olasılığını artırır.

Avantajlar

Kaldıraç. Alım opsiyonlarının avantajlarından biri, yatırımcıların küçük bir ön sermaye ile büyük sözleşme değerlerini kontrol etmelerine imkan tanımasıdır, bu da kaldıraç sayesinde büyük kazançlar sağlamalarını sağlar.

Sınırlı risk. Alım opsiyonu, belirli bir risk-ödül oranına sahiptir, bu da alıcıların kayıp olasılığını kontrol etmelerine yardımcı olur.

Esneklik. Opsiyon işleminde, yatırımcılar sözleşme için çeşitli sona erme fiyatlarını seçme konumundadır. Böylece yatırımcı piyasa görünümüne göre stratejisini her zaman şekillendirebilir.

Kazanç potansiyeli. Yatırımcı doğru bir karar vermişse, yüksek oynaklık durumlarında dayanak varlık önemli ölçüde değerlendiğinde önemli kazançlar elde edebilir.

Dezavantajlar

Bazı durumlarda, sözleşme ödenen prim tutarının tamamının kaybıyla sonuçlanabilir.

Döviz gibi diğer varlıklarla karşılaştırıldığında, opsiyon dayanak varlıkla birebir kazanç sağlamaz. Bazı durumlarda, delta nedeniyle temel varlık yalnızca 1 $ hareket için 0,7 $ kazanç sağlayabilir.

Delta, opsiyon işleminde önemli bir sayıdır. Dayanak varlık, örneğin bir hisse senedi, 1 $ hareket ettiğinde opsiyonun fiyatının ne kadar değiştiğini gösterir. Opsiyonun fiyat hareketlerine ne kadar duyarlı olduğunu gösterir.

  • Delta alım opsiyonları için 0 ile 1 arasında değişir.
  • Daha yüksek delta, opsiyonun hissenin fiyat değişimlerine daha duyarlı olduğunu gösterir.
  • Daha düşük delta, hissenin hareketine opsiyonun daha az hareket ettiğini gösterir.

Örneğin, bir alım opsiyonunun 0,2 delta'sı varsa ve hisse 1 $ artarsa, opsiyonun fiyatı yaklaşık 0,20 $ artmalıdır.

Delta zamanla değişir. Opsiyon hayatının erken dönemlerinde veya opsiyon değerinden uzakta iken, delta genellikle düşüktür çünkü opsiyonun kârlı hale gelme olasılığı daha azdır.

Uzun pozisyon alma vs diğer stratejiler

Burada, alım opsiyonu ile diğer işlem stratejileri arasındaki farkları açıklayacağız.

Uzun pozisyon alma vs. hisse senedi alımı. Yatırımcılar, uzun pozisyon alma sözleşmesini başlatmak için hisse veya pay almaktan daha az sermayeye ihtiyaç duyarlar. Bu, sözleşmenin kâr sağlamadığı durumlardaki riski azaltır. Ayrıca, borsa işleminde veya hisse yatırımı yaparken, opsiyon işleminde olduğu gibi zamanla sınırlı değildir.

Uzun pozisyon alma vs. kısa pozisyon alma. Kısa pozisyon alma, yatırımcıların belirli bir üzerinde anlaşılan fiyat (strike fiyatı) üzerinden dayanak varlığı satın almalarına izin verir. Benzer şekilde, satıcılar borç için bir prim alır. Fiyat strike fiyatını aşarsa opsiyon sona erer veya değersizleşir. Bununla birlikte, yatırımcı satıcı kârının sadece anlaşılan ilk ödeme ile sınırlı olduğunu anlamalıdır.

Örnekler

Aşağıdaki diyagram uzun pozisyon almayı açıklıyor. Öncelikle yatırımcılar, maksimum riskin opsiyonun maliyetiyle sınırlandırıldığını unutmamalıdır. Böylece potansiyel kazanç ve kar potansiyeli sınırsızdır.

İkincisi, yatırımcının para kazanması için, dayanak hisse senedi fiyatının, vade sonundaki strike fiyatından yüksek olması gerekir.

Aşağıdaki örnekte, 5 $'a satın alınan 100 $'lık bir strike fiyatına sahip uzun pozisyon alma, 500 $'lık potansiyel bir kayba ve yalnızca fiyat yükselmeye devam ederse sınırsız bir kazanca sahiptir. Yatırımcının para kazanabilmesi için, vade sonunda dayanak fiyatın 105 $'ın üzerinde olması gerektiğini anlamak önemlidir.

1. Maksimum kayıp
2. Başabaş: 105 $
3. Maksimum kazanç sınırsızdır

Uzun pozisyon alma nasıl kullanılır

Uzun pozisyon almayı kullanmak, dayanak varlığın fiyatının yükseleceğini düşündüğünüzde alım opsiyonu satın almayı içerir. Bu stratejiyi etkili bir şekilde kullanmanın yolları:

  1. Piyasa analizi yapın. Herhangi bir yatırım yapmadan önce, değeri artma potansiyeline sahip varlıkları belirlemek için piyasada kapsamlı bir araştırma yapmanız gerekir.
  2. Strike fiyatı ve sona erme tarihini seçin. Tercih ettiğiniz varlığı seçtikten sonra, strike fiyatını belirleyin. Bu, piyasa yönünüzü temsil etmelidir. Ardından, sözleşmeyi kapatmayı beklediğiniz zaman sona erme tarihini seçin.
  3. Pozisyonları düzenli olarak izleyin. Piyasa şartları sürekli değiştiğinden, sık inceleme, stratejinizi oynaklık ve fiyat hareketine dayalı olarak ayarlamanızı sağlar. Hiçbir strateji başarıyı garanti etmez, en iyi strateji bile kayıpla sonuçlanabilir.
  4. Kâr hedeflerinizi ve kabul edilebilir maksimum kaybınızı belirleyin. "Açgözlülük, iyi yatırımcıları öldürür" sözünü unutmayın ve hisse fiyat hedefinize ulaştığında pozisyondan çıkın.

1. Kazanç
2. Strike fiyatı
a. Günler
b. Opsiyon sona erme tarihi

Başarı olasılığını artırma yolları

Küçük başlayın. Opsiyon işlemine yeni başladıysanız, piyasayı anlamak ve deneyim kazanmak için küçük başlamanız akıllıca olacaktır. Ayrıca, işlemin daima riskli olduğunu unutmayın; kaybetmeye hazır olduğunuzdan daha fazla yatırım yapmayın.

Teknik analiz kullanın. Yatırımcılar, potansiyel giriş ve çıkış alanlarını belirlemek için onlarca yıl boyunca teknik göstergeler kullanmışlardır. Ayrıca, teknik analizde stratejinizi geliştirmek için harmonikler ve mum çubuğu desenleri gibi grafik desenleri ekleyebilirsiniz.

Bilgi sahibi olun. İyi yatırımcılar, piyasayı etkileyen temeller hakkında sürekli güncel bilgiler alırlar. Bu yüzden, kazanç raporları, tüketici fiyat endeksleri gibi ve seçtiğiniz varlıkları önemli ölçüde etkileyen diğer önemli faktörlerle güncel kalacak blogları veya kanalları seçin.

Portföyünüzü çeşitlendirin. Tüm sermayenizi tek bir varlığa koymayın. Bir portföy oluşturmak, kâr sağlamanızı destekleyecektir çünkü kazanç sağlamayan pozisyonlar diğerleriyle telafi edilir.

Son düşünceler

  • Uzun pozisyon alma işlemi, kaldıraçlı yapısından dolayı alıcıların kazanç sağlamalarına olanak tanıyan bir yatırım türüdür.
  • Uzun pozisyon almanın temel bileşenleri prim (maksimum kayıp), strike fiyatı ve sona erme tarihini içerir. Kârlılık, dayanak varlığının fiyatının, sona erme tarihine kadar, strike fiyatı ve prim toplamını aşmasına bağlıdır.
  • Avantajlar arasında kaldıraç, sınırlı risk, strike fiyatları ve sona erme tarihlerini seçme esnekliği ve yükseliş piyasalarında yüksek kâr potansiyeli bulunmaktadır.
  • Dezavantajlar, opsiyon değersiz biterse tüm primin kaybedilme olasılığı ve delta nedeniyle doğrusal olmayan fiyat hareketini; bu, opsiyonun fiyatının, dayanak varlık ile birebir artış göstermediği anlamına gelir.
  • Yeni bir yatırımcı olarak, piyasa araştırması yapmalı ve başlangıç aşamalarında küçük adımlar atmalısınız. Opsiyon işleminin büyük kayıplarla sonuçlanabileceğini unutmayın; bu nedenle, kaybetmeyi göze alabileceğiniz miktarda yatırım yapın.

Octa ile profesyonel bir yatırımcı olun

Hesap oluşturun ve şimdi pratik yapmaya başlayın.

Octa